O rezerwacie w Belabo i szympansach.... okiem Julki

Zwiedzanie tego skrawka Afryki, jaki stanowi wschodni Kamerun, przywodzi mi na myśl poruszanie się po skansenie. Na każdym kroku widoczne są ślady nakładających się na siebie wpływów kulturowych.

Podczas mojego podróżowania po tej zagadkowej krainie dotarłam aż do

Belabo - niedużej miejscowości, która przycupnęła sobie przy asfalcie jakieś dwie godzinki drogi od Bertoua. Niedaleko od tej mieścinki można (przy odrobinie szczęścia i dobrej woli miejscowych, którzy wskazują drogę) dotrzeć do utopii. Utopii szympansów i pewnej zamiłowanej w nich Amerykanki.

      W kameruńskiej diecie wybitnie brakuje protein, więc polowanie na to co po dżungli biega jest powszechne. Szympansy też po dżungli biegają, więc i one czasami wpadną w sidła, a nie powinny, bo są pod ochroną i teoretycznie jeść ich ludziom nie wolno.

 Niestety, tak jak to zazwyczaj bywa, teoria z praktyką rozmija się o lata świetlne, a wyżej wspomniana Amerykanka jest osobą bardzo wrażliwą na los akurat tych człekokształtnych. Kobieta ambitna postanowiła na terenie Kamerunu wybudować rezerwat dla szympansów odebranych czarnoskórym łowcom. Na mocy prawa rekwiruje im zwierzęta i zamyka je w swoim rezerwacie.

Szympansy to zwierzęta bardzo przyjazne, o ile są małe. Później są zbyt silne i swoją miłością są w stanie udusić dorosłego mężczyznę.

Szympans złapany przez człowieka nie ma przed sobą świetlanej przyszłości. Jego los może potoczy się w dwojaki sposób: albo zostanie zjedzony w tajemnicy przed miłującą go Amerykanką, albo zostanie przez nią zamknięty na resztę życia w rezerwacie bez możliwości przepustki.

Szympansy to stworzenia, które szybko przywiązują się do ludzi. Raz schwytane nie mogą już wrócić do swojego naturalnego środowiska. Taka już ich pokręcona natura. Podobno by sobie nie poradziły ze zdobywaniem pożywienia.

      Na całe szczęście istnieje rezerwat w Belabo, który chętnie się o nie zatroszczy aż do końca ich szympansich dni.

 Gdy tam byłam na początku grudnia, dowiedziałam się, że rezerwat zamieszkują 72 szympansy.

Zwierzątka to niemałe i chociaż mają przedszkole, to raczej nie poleca się wspólnych zabaw i przytulania szympansów. Małpki mają opiekę weterynarza 24 godziny na dobę i są leczone w swojej prywatnej klinice.

 Dostają jedzenie 3 razy dziennie, zaś między posiłkami wolontariusze i pracownicy ośrodka dokarmiają je przekąskami. Znajduje się tam także jeden bardzo szczególny szympans. Jest to zwierze chore na zapalenie opon mózgowych, przez co ma sparaliżowane wszystkie cztery łapy. Małpa ta jest oprowadzana po rezerwacie na wózku inwalidzkim przez pracownika ośrodka, zaś w trakcie snu wolontariusze pełnią naprzemian wartę przy przewracaniu chorego, żeby nie zrobiły mu się odleżyny...

      Niewątpliwie koszt utrzymania takiego ośrodka jest wysoki. Jedna z wolontariuszek, która znalazła chwilkę żeby nas oprowadzić, wspominała, że co tydzień samochód jedzie do miasta, po artykuły spożywcze dla szympansów, które nie są dostępne na wsi, a poza tym ze wsi rolnicy przynoszą swoje plony i sprzedają je właścicielom ośrodka, aby zwierzęta nakarmić.

 Do tego dochodzą koszty leczenia, a także pensje 20 stałych pracowników, którzy małpki karmią, sprzątają w ich klatkach, a także te klatki naprawiają, malują i dobudowują nowe fragmenty wybiegów. Nasza przewodniczka powiedziała, że rezerwat utrzymywany jest z dotacji rozwiniętych państw północnej półkuli.

Mając na uwadze trudności ze zdobywaniem tych dotacji zadecydowano, że szympansy w rezerwacie nie mogą się rozmnażać. Podawane im są środki antykoncepcyjne. Jedna z szympansic jest w ciąży, jednak jest to raczej wynik jednorazowego eksperymentu - zaniedbania, aniżeli rutynowe działanie pracowników rezerwatu.

      Na zakończenie pragnę postawić pytanie: "Jaki cel miało założenie tego rezerwatu?"

Z całego tego kramu cieszy mnie tylko to, że miejscowi mają miejsce skupu dla swoich owoców i warzyw. Szkoda, że małpy na wybiegach, dostają więcej jedzenia niż dzieci mieszkające tuż przy rezerwacie, ale dziecku przecież łatwiej się wytłumaczy, że nie może biegać po drzewach, bo mamusia nie ma dla niego obiadu. A jak powszechnie wiadomo, żeby biegać po drzewach potrzeba dużo energii, a szympansy po drzewach biegać muszą...